Çocuklarımıza Zaman Ayırırken

Çocukla geçirilen "kaliteli zaman"dan ne anlamalıyız?

Anne babalar her gün birlikte oldukları, günlük aktiviteleri birlikte yaptıkları çocuklarını bazen tam olarak tanıyamamakta ve onların gelişim alanlarını ve psikososyal gelişimini uygun şekilde destekleyememektedirler. Bazı anne babalar, çocuklarının sadece fiziksel bakımlarını (beslenme, barınma, sağlık problemleri) gözetip onların olaylar karşısındaki düşüncelerini, tepkilerini, yorumlarını, üzüntülerini, sevinçlerini gerektiği kadar gözlemleyememektedirler.

Dolayısıyla, çocukla zaman geçirilmekte, ama çocuğun ihtiyaçları çok fazla karşılanmamaktadır. Çocukla “kaliteli zaman“ geçirdiğimizde, hem çocuk hem anne babalar, birlikte olmaktan dolayı zevk alırlar, bu zaman içinde çocuğun gelişim alanları (hareket, sosyal-duygusal, zihinsel, dil, özbakım) desteklenir ve en önemlisi anne babalar çocuklarını daha iyi tanırlar ve anlarlar. Bu nedenle, çocukla kaliteli zaman geçirmek demek, sadece çocuklar birlikte aynı mekanda, belirli bir süre, birtakım etkinlikler yapmak değildir, tam tersine, mekan neresi olursa olsun, amaçlı çalışmalar yapmak ve bundan herkesin zevk almasıdır.

Eğitimli çalışan annelerin çalışmayan annelere göre çocuklarıyla daha fazla "kaliteli zaman" geçirdiklerini söyleyebilir miyiz?

Böylesi kesin bir yargıya varmak çok uygun değildir. Çünkü yukarıda vurgulandığı gibi, ne kadar süre çocuğumuzla birlikte olduğumuz ya da nerede birlikte olduğumuz çok önemli değil, önemli olan, çocuğumuzla birlikte neler yaptığımızdır. Dolayısıyla, çalışan veya çalışmayan annelerin hangisinin çocuklarıyla daha fazla “kaliteli zaman“ geçirdiğine ilişkin kesin bir yargıya varmak uygun değildir. Çünkü “kaliteli zaman“ geçirmek annelerin çocuklarını tanıma, ihtiyaçlarını anlama ve bu ihtiyaçlarını uygun yollarla karşılama becerilerine bağlıdır. Her annenin bu becerileri birbirinden farklıdır.

Çalışan anneler genelde çocuklarına yeterince zaman ayıramadıklarını düşünürler... Bu doğru mu, bir anne, çocuğuyla geçirdiği vaktin yeterli olup olmadığına nasıl karar verebilir?

Çalışan annelerin zaman zaman çocuklarına yeterli zamanı ayıramamaktan dolayı suçluluk duygusuna kapıldıkları, dolayısıyla, iş dışındaki zamanın büyük bir bölümünü çocuklarına ayırarak bu açığı kapatacaklarına ilişkin düşünceler içinde olduklarını gözlemlenmektedir. Ancak, çocukla “kaliteli zaman“ geçirmek ile çocukla fazla zaman geçirmek eşdeğer değildir. Dolayısıyla, çalışan anneler çocuklarıyla yeterli zaman geçirip geçirmediklerinin kararını verirken birlikte geçirilen süreyi değil, birlikte oldukları süre içerisinde neler yaptıklarını gözden geçirmeleri daha sağlıklı bir değerlendirme olacaktır. Çocukla yeterli zaman geçirilip geçirilmediğini anlamak için çocukların gelişim değerlendirmelerine bakabiliriz. Bununla birlikte, okul döneminde akademik performansında, akran ilişkilerinde ve davranışlarındaki ani değişimler de bize fikir vermektedir. Kısaca, çocuklarla yeterli düzeyde ilgilenilmediğinde, çocuklar bize sinyaller göndermektedirler.

Çocuklarla ev içinde nasıl "kaliteli zaman" geçirilebilir?

Çocukların yaşlarına ve gelişim dönemlerine bağlı olarak yapılabilecek etkinlikler değişmektedir. Hangi yaş grubunda veya hangi gelişim döneminde olursa olsun birçok çocuk keşfe dayalı, yaratıcı oyunlardan hoşlanır. “Kaliteli zaman“ geçirmek demek sadece çocuğun istediği etkinlikleri yapmak demek değildir. Eğer anne babaların ev içinde yerine getirmeleri gereken birtakım sorumlulukları varsa, çocuklarını da bu sorumluluklarına dahil ederek oldukça eğlenceli ve zevkli zaman geçirebilirler. Amaç, çocukla birlikte olmak, geçirilen bu süre içinde paylaşımların olması ve bundan zevk almaktır. Ister evcilik oynarken, ister bozuk eşyaları tamir ederken, kimi zaman da birlikte temizlik yaparken bu amaçlar gerçekleşebilir.

Çocuklarla annelerin, ev dışında, sosyal ortamlarda ne gibi etkinliklere katılarak "kaliteli zaman" geçirmelerini tavsiye edersiniz?

Öncelikle bu tip sosyal ortamların alışveriş merkezleri olmadığını, yapılacak etkinliklerin de sadece oradaki oyuncaklarla oynamak olmadığını belirtmekte fayda olacaktır. Haftasonları birçok anne babayı çocuklarıyla birlikte alışveriş merkezlerinde, büyük marketlerde görmek mümkündür, ancak, bu tarz mekanların çocuklarla “kaliteli zaman“ geçirmek için çok uygun mekanlar olmadığını, anne - baba – çocuk etkileşimini artırmadığını, tam tersine, azalttığını ve sadece eğlence amaçlı oluğunu söyleyebiliriz. Birlikte spor yapmak ya da bir hobi ile ilgilenmek, arkadaş grupları ile bir araya gelerek “aile toplantıları“ yapmak ve hep birlikte oyunlar oynamak, doğa gezisi gibi etkinlikler çocukların gelişimine daha fazla katkıda bulunacaktır.

Sağlıklı Günler...